Kompletna "Książeczka Służbowa" Związku Harcerstwa Polskiego. Książeczka należała do Pawła Borchardta. Książeczka została wystawiona 19 czerwca 1937 roku przez harcmistrza Alfa Liczmańskiego. Na ósmej stronie miejsce na wpis służby w gromadzie zuchów i tabela do wpisów prób organizacyjnych. Na dziewiątej stronie tabela wpisów prób organizacyjnych.

Kompletna "Książeczka Służbowa" Związku Harcerstwa Polskiego. Książeczka należała do Pawła Borchardta. Książeczka została wystawiona 19 czerwca 1937 roku przez harcmistrza Alfa Liczmańskiego. Na czwartej i piątej stronie tabelki dotyczące przedłużenia ważności książeczki służbowej.

Geneza powstania Spendhausu, wiąże się z potrzebą zlikwidowania plagi włóczęgów i żebraków, która po wojnach szwedzkich dotknęła miasto. Doraźne usuwanie tłumu głodnych ludzi poza obręb miasta lub kierowanie ich do podmiejskich szpitali nie przynosiło oczekiwanych efektów. Rada Miasta zdecydowała się na wybudowanie przytułku dla „żebraków i wszelkich włóczykijów”, ale także dla sierot i dzieci z nieprawego łoża.

Stara zabudowa ulicy Brygidki. Ten dom nie przetrwał w takiej formie do czasów obecnych.

Widok na kościół św. Brygidy od strony wewnętrznego dziedzińca. Brama w takiej formie nie istnieje.

Zabudowania kościelne przy ulicy Podmłyńskiej. Nie zostały zburzone i do dziś cieszą oko.

Kościół św. Katarzyny od strony wschodniej. Zwracają uwagę szczyty, każdy z innej epoki.

Strona zewnętrzna tylnej okładki

Strona wewnętrzna tylnej okładki

Ostatnia strona publikacji

Plan historycznego Gdańska uwzględniający stare nazwy i układ ulic. Naniesiono numerację opisanych i narysowanych obiektów.

Jedna z końcowych stron publikacji. Bibliografia.

Widok na spichrz klasztorny (obecnie mieści się w nim Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku), zwany Opackim. Przed nim stoi wiatrak, współcześnie nie istnieje.

Część przypór Archikatedry Oliwskiej jest schowana wewnątrz świątyni. Katedra, podobnie jak inne opactwa cysterskie, architektonicznie podlega typowym cysterskim regułom budowania. Zasady, jakimi kierowali się cystersi wywarły zauważalny wpływ na lokalizacje opactw, ich architekturę, a także gospodarkę. Na pierwszy plan zawsze wysuwała się prostota i funkcjonalność całego założenia.

Stary wygląd muru otaczającego Archikatedrę Oliwską. Widok od strony ul. Bp Nowickiego. Obecnie furtka posiada inny kształt i nie ma wejścia z prawej strony.

Stan powojenny Archikatedry Oliwskiej. Zachował się oryginalny wjazd na teren klasztoru. Obecnie nie istnieje. Z prawej strony szafarnia.

Zarośnięte po wojnie Wisłoujście. Ta twierdza o znaczeniu militarnym leży nad Martwą Wisłą. Jej najważniejszymi zadaniami były kontrola statków kupieckich, ich ochrona oraz nawigacja światłem latarni.

Baszta Łabędź (Schwanturm) została wzniesiona w drugiej połowie XV w. na miejscu znajdującej się tu wcześniej Baszty Rybackiej, stanowiącej część umocnień zamku krzyżackiego. Mieszkańcy Gdańska rychło po wygnaniu Krzyżaków z miasta (1454 r.) zburzyli wszystkie ich budowle, zostawiając gdzieniegdzie tylko fundamenty. Basztę Łabędź posadowiono właśnie na fundamentach poprzedniej Baszty Rybackiej, nawiązując zresztą do jej formy. Podstawową różnicą było inne usytuowanie płaskiego ścięcia cylindra baszty – tym razem od strony miasta, a nie od strony zamku.

Brama Żuławska jest nazwą przyjętą po nieistniejącej bramie usytuowanej dalej na wschód w ciągu ulicy Elbląskiej. Przed wojną Brama Żuławska to Brama Długich Ogrodów.

Budowę bramy i dwóch wież rozpoczęto w 1517 r. Z powodu kształtu nazwano je Basztą Stągiewną i Stągwiami Mlecznymi. Można spotkać określenie na mniejszą basztę: Stągiewka lub Baszta Śmietanowa.

Stan Bramy Zielonej po wojnie. Widać ustawione podpory. Miejsce, na którym stoi brama, należy do najważniejszych w historii Gdańska. Tutaj od wieków krzyżowały się dwie główne arterie miasta – wodna i lądowa, tu funkcjonowała najstarsza przeprawa przez Motławę. Pierwszy most, zwany mostem Kogi istniał już w 1357 r. Obok stała wielka waga miejska (mała była pod Ratuszem). W kronikach zanotowano zawalenie się mostu, już zwodzonego, w 1512 r., przy czym „utopiło się wiele osób”.

Rysunek przedstawia zachowaną Bramę Krowią, która jednak została rozebrana i przywrócono jej średniowieczny wygląd. Brama Krowia (Kuhtor) powstała w ostatniej ćwierci XIV w., zapewne około roku 1378. Wzniesiona jako skromny, dwukondygnacyjny budynek o dwuspadowym dachu, stanowiła wylot ulicy Ogarnej ku Motławie. Z czasem, gdy stała się bezużyteczna jako obiekt fortyfikacyjny, zamieniona została w obiekt mieszkalny.

Prowadzący z ul. Ogarnej na Wyspę Spichrzów, przeznaczony obecnie wyłącznie do użytku pieszego, Most Krowi należy do najstarszych gdańskich mostów. Przerzucono go przez Motławę po raz pierwszy w latach 1378-1379 jako tzw. Kładkę Krowią, służącą głównie do przepędzenia tędy na pastwiska (przed ubojem) stad bydła należącego do gdańskich rzeźników. Tędy również przeprowadzano na Wyspę Spichrzów psy, które stróżowały nocami wokół magazynów ze zbożem.

Na miejscu Baszty Kotwiczników w dzisiejszym kształcie wzniesiono już pod koniec XIV w. prostą kwadratową wieżę, mającą chronić Bramę Kotwiczników, poprzez którą wiodła droga ze śródmieścia Gdańska ku terenom stoczniowym na Starym Przedmieściu. Grubość murów tej budowli dowodzi, że początkowo zamierzano wznieść basztę znacznie wyższą, ale ostatecznie zrezygnowano z takiego zamiaru.

Dom galeriowy przy kościele św. Trójcy. Jedyny zachowany po wojnie w Gdańsku.

Domek z wyżką to dom galeriowy. Jedyny jaki ocalał z zawieruchy wojennej. Jest to piętrowy dom o konstrukcji ryglowej. Razem z kaplicą św. Anny i kościołem św. Trójcy tworzy wewnętrzny dziedziniec całego zespołu.

Kaplica św. Anny przylega do południowo-zachodniego narożnika korpusu nawowego kościoła Św. Trójcy. Powstała po 1480 na planie nieregularnego prostokąta. Jest jednonawowa, o pięciu przęsłach.

Baszta została wybudowana w latach 1460–1461 w ciągu murów miejskich jako część nieistniejącej obecnie Bramy Nowej. Flankowała wjazd na przedmieście miasta od południa. Ma kształt podkowy, cztery kondygnacje zaopatrzone w otwory strzelnicze dla broni ręcznej i armat. Ma 13 metrów wysokości, a grubość murów w przyziemiu dochodzi do 2 metrów.

Zniszczony wojną kościół śś. Piotra i Pawła. W latach 1590-1945 główny kościół kalwinistów. Jest to historyczna fara Starego Przedmieścia.

Żabi Kruk z kamieniczkami, których już nie ma, a jak widać przetrwały. Uliczka po lewej to Gertrudengasse, obecnie wejście między bloki. Na miejscu kamienic stoją wieżowce przy Toruńskiej.

Baszta Pod Zrębem to prawidłowo Baszta Atutowa (Trumpfturm). Powstała w 1487 roku jako umocnienie średniowiecznych fortyfikacji Starego Przedmieścia. Na skutek zaniedbań w konserwacji runęła w 1975 i 1982. Budynek stojący przy niej nie istnieje.

Ta nowożytna brama miejska została zbudowana w 1626 r. w ciągu bastionów nad fosą. Została umiejscowiona w kurtynie pomiędzy Bastionem św. Gertrudy i Bastionem Żubr.

Kościół został zbudowany ok. 1350 r. jako część katolickiego zespołu szpitalnego pod wezwaniem Bożego Ciała. Pierwotnie mieścił się tu zakład dla trędowatych, a następnie przytułek dla ludzi starych, chorych i samotnych. Kościół Bożego Ciała posiada dwie wieże.

Kościół św. Elżbiety w latach 1622-1820 był świątynią gdańskich kalwinistów. Jej początki sięgają roku 1393. Świątynia jest budowlą gotycką z cegły, jednonawową, posiada jedną wieżę na osi, gwiaździste prezbiterium i jedną boczną kaplicę.

Kościół św. Jakuba stał u podnóża wału na północnym krańcu Starego Miasta, przy bastionie i bramie św. Jakuba. W XIX w. mieściła się tu Biblioteka Miejska.

Widoczna dzisiaj bryła budynku pochodzi z XVI wieku. Wcześniejszy kościół zbudowany w konstrukcji szkieletowej palił się w 1499 r. Kolejnego poważnego uszkodzenia świątynia doznała, podobnie jak kościół św. Jakuba, podczas wybuchu prochu z pobliskich fortyfikacji w 1815 r. Kolejne straty spowodowała II wojna światowa. W głębi kościół św. Jakuba. Duży budynek po prawej stronie to plebania. Po lewej dzisiaj stoi wieżowiec Proremu.

Dom Browarnika na Rycerskiej. Widoczne zachowany portal i schody z balustradą. Do tej formy nawiązała rekonstrukcja w 2022 r.

Narożnik Rycerska/Grodzka. Widoczny niezachowany stan kamienicy nr 12/13 - fragment, który rozebrano. Na terenie niewidocznego nr 11 (na prawo poza rysunkiem) stanął hotel Grand Cru.

W kamienicy narożnej odbywała się przed wojną destylacja likierów. Jeszcze wcześniej w XVIII w. była to gospoda szyprów i marynarzy. Budynek ma późnobarokowy szczyt. U góry powinna być figurka kupca, ale zabrano ją już dawno temu do konserwacji i nie wróciła na swoje miejsce. Obecnie siedziba Gdańskiego Towarzystwa Naukowego. Kamienica trochę ucierpiała w czasie wojny. Częściowo zrekonstruowano ją w latach 70.

Ulica Grodzka powstała w XVII wieku na terenie opuszczonego Zamczyska.